Στην πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κάτω Νευροκοπίου αποφασίστηκε ομόφωνα η προσθήκης της επωνυμίας ΄΄Γεώργιος Δετοράκης΄΄ στο ΕΠΑ.Λ Κάτω Νευροκοπίου, μετά από πρόταση του Συλλόγου Διδασκόντων του.
Ο Δήμος Κάτω Νευροκοπίου συγχαίρει τον Σύλλογο Διδασκόντων και του μαθητές του ΕΠΑ.Λ. για την αξιέπαινη πρωτοβουλία τους, η οποία αναδεικνύει το ήθος, την αγωνιστικότητα και τον πατριωτισμό του Δετοράκη και επιπλέον προβάλλει την πολιτισμική παρακαταθήκη της περιοχής.
Μετά από την υλοποίηση ενός σύγχρονου έργου επαυξημένης πραγματικότητας, προβάλλεται η μορφή και ο λόγος του Δετοράκη στο Οχυρό.
Σύντομη αναφορά στο βιογραφικό του Γεωργίου Δετοράκη-Διοικητή του Οχυρού Λίσσε (από τον Δήμο Κάτω Νευροκοπίου).
Ο Γεώργιος Δετοράκης γεννήθηκε στην Κριτσά Λασιθίου το 1894 από γονείς αγρότες.
Το 1914 κατατάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό ως κληρωτός. Το 1915, αφού έγινε Λοχίας, βρέθηκε στα βόρεια σύνορα της χώρας, όπου και τραυματίστηκε στις επιχειρήσεις του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Για το θάρρος και την γενναιότητα του, του απονεμήθηκε η πρώτη τιμητική διάκριση, ο ΄΄Πολεμικός Σταυρός Γ΄ταξεως΄΄.
Η αιτιολογία της απονομής μαζί με τα παράσημά του εκτίθενται στο Μουσείο του Λίσσε.
Το 1920, ενώ είχε ήδη προαχθεί σε Ανθυπολοχαγό, βρέθηκε να πολεμά στην πρώτη Γραμμή του Μικρασιατικού Μετώπου, όπου τραυματίστηκε πάλι και διακομίσθηκε στην Αθήνα. Στις 17/12/1921 τιμάται με το ΄΄Χρυσό Αριστείο Ανδρείας΄΄.
Το 1938 ως Ταγματάρχης πλέον τοποθετήθηκε διοικητής του Γ΄ Συγκροτήματος των Οχυρών στον τομέα του Φαλακρού.
Μέχρι την έναρξη της επίθεσης των Γερμανικών Δυνάμεων στις 6 Απριλίου εναντίον των Οχυρών, εργάστηκε, όπως και όλοι οι διοικητές των Οχυρών, για την αποπεράτωσή τους, και ειδικότερα για την αμυντική οργάνωση του οχυρού Λίσσε.
Οι οχυρώσεις του Λίσσε αποτελούνταν από τέσσερα συγκροτήματα γύρω από το ύψωμα 771, με ανάπτυγμα υπόγειων καταφυγίων 790 μέτρα και μήκος υπόγειων στοών 950 μέτρα. Το κόστος της κατασκευής του ανήλθε στα 43 εκ. δραχμές, ποσό που αντιστοιχεί σήμερα σε περισσότερα από 2 δις ευρώ. Η δύναμη του αποτελούνταν από 12 αξιωματικούς και 457 οπλίτες.
Στα Οχυρά Λίσσε και Περιθώρι καθώς και σε πολλά άλλα Οχυρά δόθηκαν αποφασιστικές μάχες, με τις οποίες προτάχθηκε πρωτοφανής αντίσταση και προκλήθηκαν απροσδόκητα πλήγματα στην αήττητη μέχρι τότε Γερμανική πολεμική μηχανή. Τα Οχυρά δεν παραδόθηκαν ούτε και όταν υπεγράφη η συνθηκολόγηση της Ελλάδας. Ο ίδιος ο Δετοράκης, όπως και οι υπόλοιποι διοικητές, αρνήθηκαν να συνυπογράψουν, πράξη στην οποία προέβησαν μόνον εφόσον πιέστηκαν από το αρχηγείο και μόνον αφού εξασφάλισαν ευνοϊκούς όρους παράδοσης για τους υπερασπιστές τους.
Η μάχη του Λίσσε χαρακτηρίζεται από τους σύγχρονους ιστορικούς μελετητές ως το Στάλινγραντ της Ελλάδος, αφού μεγάλο μέρος αυτής διεξήχθη μέσα από το χωριό Οχυρό.
Μετά την κατάληψη της Ελλάδας ο Δετοράκης πέρασε μέσω της Χίου στα Μικρασιατικά παράλια και στη συνέχεια στο Κάιρο, όπου εντάχθηκε στις εκεί δυνάμεις κατά του Χίτλερ. Μετά τη λήξη του πολέμου επιστρέφοντας στην Ελλάδα εντάχθηκε πάλι στις ένοπλες δυνάμεις και το καλοκαίρι του 1945 ανέλαβε διοικητής του φρουραρχείου Αθηνών μέχρι τον Απρίλιο του 1946, όταν ερχόμενος σε ρήξη με τους ανωτέρους του για χειρισμούς που δεν άρμοζαν στη συνείδηση του τέθηκε σε υποχρεωτική άδεια μέχρι το φθινόπωρο του 1947.
Λίγο αργότερα επανήλθε αναλαμβάνοντας χρέη διοικητή στο Κέντρο Εκπαίδευσης του Ηρακλείου.
Αποστρατεύτηκε ως Συνταγματάρχης το 1949, έχοντας πάρει πολλές ηθικές αμοιβές κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του ζωής.
Πέθανε το 1954, τέσσερα χρόνια μετά τον γάμο του.
Στη διάρκεια της σύντομης ζωής του τίμησε την πατρίδα του στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
Η πρόταση του ΕΠΑ.Λ Κάτω Νευροκοπίου
«Διοικητής του απόρθητου οχυρού Λίσσε, ο Γεώργιος Δετοράκης διηύθυνε τον Απρίλιο του 1941 τον αγώνα κατά της γερμανικής επίθεσης. Η σθεναρή αντίσταση των 457 οπλιτών του Λίσσε παρά τις λυσσαλέες επιθέσεις των εισβολέων προκάλεσε το θαυμασμό ακόμα και των ίδιων των εχθρών.
Μετά τη συνθηκολόγηση οι Γερμανοί θέλησαν να μάθουν τα μυστικά της κατασκευής των οχυρών από τους ίδιους τους Έλληνες που απέκρουσαν με επιτυχία όλες τις επιθέσεις τους. Παρά την αφόρητη ψυχολογική πίεση που άσκησαν οι Γερμανοί στο διοικητή Γεώργιο Δετοράκη, δεν κατάφεραν να του αποσπάσουν καμία χρήσιμη πληροφορία για τις λεπτομέρειες της κατασκευής του οχυρού και τον τρόπο οργάνωσης της άμυνας.
Ο ίδιος παρέμεινε μέχρι τέλους αγέρωχος και με σφιγμένες τις γροθιές του πάνω στο τραπέζι μιας ταβέρνας του Νευροκοπίου, όταν ο συνταγματάρχης Μίλλερ, διοικητής του 105ου Συντάγματος, και άλλοι Γερμανοί αξιωματικοί του ζητούσαν να τους παραδώσει έγγραφα και χάρτες που απεικόνιζαν τον τρόπο οχύρωσης της ελληνικής άμυνας.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων έχοντας την πεποίθηση ότι η συγκεκριμένη προσωπικότητα αποτελεί ιστορικό κεφάλαιο για την περιοχή του Λεκανοπεδίου και λαμπρό παράδειγμα αγωνιστικότητας, περηφάνειας και αξιοπρέπειας προβαίνει στην παρούσα πρόταση προς τον Δήμο Νευροκοπίου, με την επιθυμία και η τοπική κοινωνία να συγκατατεθεί στην πρωτοβουλία αυτή.
Τέλος, στο πλαίσιο της ανάπτυξης πολιτισμικής συνείδησης και ιστορικής γνώσης των μαθητών και στην προσπάθεια ποιοτικής πολιτιστικής αναβάθμισης της λειτουργίας του Σχολείου, έχει καθιερωθεί, σύμφωνα με την Υ.Α.20521/Γ1/25-02-2008 του ΥΠΕΠΘ η προσθήκη προσωνυμίας στη σημερινή αριθμητική επωνυμία των Σχολείων της χώρας ενώ αυτή δύναται να συνδυαστεί με πλήθος παιδαγωγικών και διδακτικών δραστηριοτήτων με τις οποίες οι μαθητές/τριες μπορούν α) να έρθουν σε επαφή με ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία της περιοχής τους, β) να αναπτύξουν δράσεις, συλλέγοντας υλικό που αναφέρεται στη συγκεκριμένη προσωπικότητα (γραπτά κείμενα, ιστορικά στοιχεία, εικόνες), γ) να ανταλλάσσουν επισκέψεις μεταξύ σχολείων για γνωριμία των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων και συλλογών των άλλων σχολείων και δ) να διοργανώσουν στο τέλος της σχολικής χρονιάς εορταστική-πολιτιστική εκδήλωση σε συνεργασία με τους φορείς της τοπικής κοινωνίας, όπου θα ανακοινωθεί επίσημα η προσωνυμία του Σχολείου και θα παρουσιαστούν οι εργασίες των μαθητών».